KOYULHİSAR ŞİVESİ
GOYLASAR:Koyulhisar
BILDIR:geçen sene anlamında kullanılır.( kırk bin kere maşallah
bıldır bi kış oldu sorma getsin.)
ÇİMMEK:yıkanmak (yaz gelsede ırmakta bi çimsek)
OĞLA:hayret ifadesi olarak kullanılır.(oğlaa hele buna bak ya ne mübarek bi ağaç maşallah)
AHBUN:hayvan gübresi(bu yıl tarlayı ahbunlamamız gerek)
ZUAL:Kızılcık(ecuk zual taplayakta bi kompostusunu pişirek bari, mübarek ramazanda güzel gider serin serin)
GAH:Elma kurusu
ŞİP OLMAK:Hızlı olmak(ecuk şip olsaydın şu goylasara giden
arabayı kaçırmazdık)
ECÜK:Azıcık anlamında kullanılır.
NİYET-İ ŞİF ETMEK:Bir şeyin en ilk tadına bakmak.(anaa!! komşu, bu yıl daha domatesten niyet-i şif etmeden hep toplamış da götürmüşler sağ olasıcalar.)
PAHIL:Bencil(şu karı da bi pahıl bi pahıl sorman getsin gı.)
NIHIS:Cimri(ne nıhıs adam halbuki dağda domuzu eksik)
BERİ BAH:Bana bak anlamında kullanılır.
HEDİK:Haşlanmış buğday.
KELEM:Lahana( bi kelem turşusu olsada bulgur pilavıyla yesek)
ÇEMİÇ:Dut kurusu
HEMEŞER:Tekrar etmek(Hemeşer bu günlere gel derler.)
AŞLIK:Kurutulmuş yufka. çorba yapmak için kullanılır.
EKMEĞAŞI:Kuru ekmekle yapılan yemek.
SOHARIÇ:Soğanlı,salçalı sos
ÇAHOOL:Çalı süpürgesi
FERİK:Civcivin biraz büyümüş hali(horoz olmayanı)(bizim ferikleri ars boğmuş)
ARS:Gelincik(bu gece kümese ars girmiş ferikleri hep boğmuş…)
TEYİN:Sincap(ellere kalasıca şu teyinler cevizi hep götürdüler)
BİÇİK:Buzağı
HAM:Olgunlaşmamış(domatesler daha ham erişmedi)
GATIH:Ayran(bi tas katıh olsada içsek )
EĞİŞ:Hamur kesmek için kullanılan demirden yapılmış alet.
KÖSÜRE:Bıçakları keskinlemek için kullanılan yuvarlak, taştan yapılan eski bir alet.(şu bıçakları bi kösüreden geçirelimde erişte keserken kolay olur)
BİLOĞ:Kesici aletleri bilemek içinkullanılr.
LÖĞ TAŞI:Eskiden bacalardaki çatlakları gidermek için kullanılan silindir
şeklindeki büyük taş.
HATUN KOLLU:Yumurta ve peynirle mahalle fırınında kenarları
kapatılarak yapılan pide.
MOHANET:Başkası,el anlamında kullanılır.(Allah mohanete muhtaç etmesin derler.)
KEKÜÇ:Çekiç
CEMEK:Çapa yapmak için kullanılan alet.(bizim cemeği tarladan çalmışlar)
MEHEL:Uygun,layık.(bu işe en mehel sensin derler.)
ANADUT:Buğday veya ot destesini toplayıp patoz yapmak için kullanılan alet.
PATAZ:Yün yıkamak için kullanılan tahtadan yapılmış alet.
KEVGÜR:Elek.
DOĞMU LA:Değilmi anlamında kullanılır.
URGAN:Hayvan veya odun bağlamak için kullanılan kalın ip.
TİRİT:Salça ve suyla yapılan,ekmek bandırılarak yenilen bir tür yemek.
İŞMAR ETMEK:işaret etmek.(işmar ettim ama beni bi türlü görmediler)
HIRLI DURMAK:Akıllı,uslu durmak.(ne yaramaz çocuk bi hırlı durmadı)
GAYETMEK:Kusmak,istifra etmek.(çocuk gece bi ateşlendiki sabaha kadar gay etti doktora zor yetiştirdik)
MIZGI DARALMAK:Canı sıkılmak,ruhu boğulmak anlamında kullanılır.(bi
yerde durmuyor bi mızgı dar adamki…derler)
ÇİR:Hoşaf yapmakta kullanılan kurutulmuş erik.
KABALAK:Yaprağının büyüklüğü kelem(lahana) yaprağına benzeyen bir tür yabani bitki.(bu yıl tarlayı hep kabalak basmış neydecuk ya)
HELKİ:Kova(komşu bi helki süt sağmış.)
CAZI:Huysuz
MAHAT:Sedir,Tahtadan yapılmış,bir tarafında çağlık bulunan 3 veye 4 metre
uzunluğunda eski bir oturak.(nerde o eski mahatlar,şimdi insanın beli bıhını ağrıyo ne oturabiliyoz ne yatabiliyoz)
ÇAĞLIK:Eski evlerde bulunan banyo
AHDARAÇ:Yufka pişirirken saçta yufkayı çevirmek için kullanılan alet.
ÇIKRIK KAPI(ALACA):Eski tahta kapı
GUYOĞU:Damat
ÇÖRDÜK:Aşılanmamış armut.
AHLAT:Dağda yetişen yabani armut
PESKUDAN:Pişirilen yoğurdun süzülüp torbalanarak katı hale gelmesine
denir.(peskudanlı bi umaç çorbası olsada içsek)
AĞUZ:Buzağılayan ineğin ilk sütü
KANDİL:Mübarek gün anlamının yanı sıra,ağuzun pişirilerek katı hale gelmesine denir.
ZERDALİ:Çekirdeği acı olan kayısıya denir.(bu yıl zerdaliler bi yeğin ki maşallah)
YEĞİN:Bol,fazla(bu yıl meyveler çok yeğin.)
ALUÇ:Dağda yetişen bir meyve.
İÇİĞIZIL:İçi kızıl olan bir mantar türü.
HIRTI:Bir tür mantar çeşidi(bu yıl yaylada bir sürü hırtı,içiğızıl topladık)
GICIK:Çam kozalağı.(şu gıcıklar soba tutuşturmaya bi iyi oluyoki.)
HİNGEL:Mantı yapmakta kullanılan kurutulmuş hamur
BÖHRÜK:baca(bizim böhrük bi tıkanmış ki soba çekmiyo. nöelbaba böhrükten inerken kapkara olmuş…)
ÇALIK(BASUK):Zayıf,sıska
UMUK:Ilık(hava umuk)
GALLE:Baklagiller ve şeker pancarı(kök) ile yepılan bir tür yemek.
GENDÜME ÇORBASI:Yarma ile yapılan çorba.
DUĞÜ ÇORBASI:İnce bulgurla yapılan çorba
BEHÜZÜR:Bıkmak(söyleyemekten behüzür oldum hala ineğini tarlamda yayıyor)
GEVER:Su kanallarının bahçaye giden ağız kısmı(geverleri yaptım ama bi türlü suyu tarlaya indiremedim)
DÜMENLİ:Tahtadan araba(Ne dümenli olmuş beo..)
SÜRGEÇ:Bulaşık bezi
IHBALA:Şanşa bakmak
HOKELEKLE:Kaldır at
MENGÜRT:büyük baş hayvanlara takılan boyunluk
SOHU:Bulgur dövmek için kullanılan taş
GIROO:Kırağı(emme gıroo inmiş bembeyez ortalık)
PARDUÇ:Fırın silme bezi(anağın eskisi,babanın küsküsü,yaş girer kuru çıkar parduç
ZIVANA:Eski yapı binaların tapan başlarındaki bağlantı.
İĞ:Yün eğirme topacı(kirmen gibi döne döne başım döndü…)
KULAHASMA:Önemsememe(benide heç kulahasmıyon canım.)
ENEK:Misket(eneklerimi soyup kaçmayın haa..)
TÖLEMEYESİCE:Üremek(tölemiyen hemii…)
HORACE:El almak,yardımlaşmak(bayağı hora geçti beee.)
ZEFİL:Aç kalmak,muhtaç olmak(çok zefil adam)
URBA:Elbise
ÇAĞ:Umumi banyo
ÖĞME:Takip etmek.( beni mi öğüyon ,peşimden geliyon.)
IBRIK:Güvüm(şu ibrığa bi su doldurun abdest alak)
ZERZE:Kos(kilit)(ahırın kapısını kosledinizmi löööğ....)
TEREK:Raf(mutfak dolapları çıktı,terekleri kırıp yaktık...)
OLUH:Hayvanların saman yedikleri yer.
ÇAPUT:Bez parçası
EVMEK:Acele etmek anlamında kullanılır( ne eviyosunuz sırayla...)
GEÇGERE(EL ARABASI):İki kişiyle yük taşımak için kullanılan tahtadan yapılmış alet.)
BIÇKI:İki kişinin kullandığı büyük testere.
ZAVZULUK:Sebzelik(bizim zavzuluktaki domatesleri siz mi yoldunuz)
ORAK(KALUÇ):Ekin veya ot biçminde kullanılan alet.
GELOĞ: KÖSTEBEK
KAYAKELE,GOĞKEÇEMEN: KERTENKELE
GÖDÜK: ÖLÇÜM ARACI
ZEHMERİ AYI: KIŞ VEYA SONBAHAR TAM BİLMİYORUM
GEDİK,BALAK: MANDA YAVRUSU
GİDİK: KEÇİ YAVRUSU